نشست تخصصی گروه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی با همکاری انجمن علمی ـ دانشجویی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه الزهرا با عنوان «ترسیم وضع کنونی جهان اسلام» در 24 اردیبهشت ماه 1401 در سالن مولوی ساختمان خوارزمی با حضور استادان و دانشجویان برگزار شد.
در ابتدای نشست خانم دکتر زینب فضلی، عضو هیات علمی گروه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه الزهرا در مباحث مقدماتی اهمیت وضع کنونی جهان اسلام برای دانشجویان رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی را تشریح کردند و توضیح دادند که در این رشته تحولات تاریخی تمدن اسلامی از زمان ظهور اسلام تا دوره معاصر جهان اسلام مورد توجه و بررسی قرار میگیرد و تلاش میشود با نگاهی همه جانبه به تاریخ اسلام و تاریخ تمدن اسلامی، ارتباط معنادار بین گذشته تاریخی جهان اسلام و مسلمانان و اوضاع، تحولات و شرایط کنونی آن برقرار شود؛ به ویژه اینکه بخش قابل توجهی از مسایل مربوط به حال حاضر ریشه در حوادث و اتفاقات ادوار گذشته دارد.
در ادامه جلسه حسین نیکوفر پژوهشگر حوزه روابط بین الملل به بحث درباره مسائل و شرایط کنونی جهان اسلام پرداختند؛ ایشان در ابتدا قلمرو جغرافیایی جهان اسلام را برای حاضران ترسیم کردند و در بیان مشکلات کنونی دنیای اسلامی بهصورت ویژه به دو معضل رخوت و تنبلی مسلمانان و توطئه استکبارگران اشاره کردند. از نظر سخنران جلسه، قرائتهای مختلف و متفاوت موجب اختلافات عقیدتی در میان مسلمانان شده است که قرائتهای سطحینگر مبتنی بر جزم اندیشی، زمینه شکلگیری گروههای افراطی مانند داعش در جهان اسلام معاصر را فراهم نموده است. بنابر نظر آقای نیکوفر علت افراطگرایی در خاورمیانه و افریقا، هجوم مدرنیته از طرف غرب به جوامع اسلامی بوده که موجب ایجاد دو جریان شده است: جریانهای سکولار که پذیرای مدرنیته شدند که از آن جمله میتوان به جامعه ترکیه اشاره کرد و جریانهایی که در مقابل مدرنیته مقاومت میکنند و در این مسیر رو به افراطگرایی آوردند که میتوان به جامعه عربستان و جریان القاعده اشاره کرد. نیکوفر در ادامه با اشاره به انواع سلفیگری در جهان اسلام(تبلیغی، جهادی و تکفیری) وجه افتراق دو جریان داعش و القاعده را تبیین کردند و توضیح دادند اگر جهان اسلام با دوری از تفکرات افراطی و برخلاف توطئههای استکبار جهانی متحد میشد، قدرت مسلمانان به گونهای افزایش مییافت که معضل رژیم غاصب و صهیونیستی اسرائیل از میان میرفت.
دقایق پایانی این جلسه که مباحث مطرح شده در آن با استقبال خوبی همراه شده بود، به پرسش و پاسخ اختصاص پیدا کرد.