سخنرانی با عنوان تدلیس در نکاح و قاعده غرور
دکتر فریبا حاجی علی، یکشنبه 97/9/25  ساعت 12ـ10، اتاق 404ـ دانشکده الهیات
هرگاه از شخصی عملی صادر گردد که باعث فریب خوردن شخص دیگر بشود، و از این رهگذر، ضرر و زیانی متوجه او گردد، شخص نخست به موجب این قاعده ضامن است و باید از عهده خسارت وارد بر آید. تدلیس کتمان عیب است، کسی که کتمان عیب می کند، طرف مقابل را در تاریکی قرار می دهد و لذا خدعه و نیرنگ را که باعث تاریکی بر طرف مقابل می شود، تدلیس می گویند. از طرف دیگر می تواند اظهار صفت کمال غیر واقعی نیز باشد، که از این جهت هم طرف مقاببل را فریب داده و در ابهام و تاریکی قرار می دهد.
امروزه یکی از مشکلات میان زوج های جوان که به واسطه آن کانون خانوادگی در همان سالهای اول متلاشی می شود، نبود صداقت و فریب خوردن یکی از طرفین یا اصطلاحاً فریب در ازدواج است، که حجمی از پرونده های دادگااه خانواده را به خودد اختصاص می دهد. با توجه به پرونده های موجود در دادگاه ها بیشتر فریب هایی که از جانب آقایون صورت گرفته، دروغ در بیان داشتن تحصیلات عالیه، شغل مناسب و یا حتی ادعای فرزندی یکی از خانواده های معروف بودن است و در مقابل فریب هایی که از جانب خانم ها صورت گرفته، اکثراً مبتنی بر پنهان کردن ازدواج در گذشته است که با آشکار شدن این موارد، فریب خورده شکایت خود را تحت عنوان فریب در ازدواج به دادگاه ارائه می دهد. همانطور که می دانید عقد نکاح دائم یا به وسیله طلاق و یا فسخ نکاح منحل می گردد. گاهی یکی از طرفین بیماری داشته که در زمان عقد آن را مخفی داشته و یا وجود صفتی که مورد نظر طرف مقابل بوده در خود وانمود نماید خواه این منور به صورت عمل باشد خواه به صورت نوشته یا لفظ، نظیر ارائه گواهی جعلی صحت مزاج که این هم حق فسخ برای طرف فریب خورده می آورد و آثار و پیامدهای حقوقی ویژه ای دارد که با عنوان «تخلف از شرط صفت» در قانون مدنی مطرح است. همچنین این مسأله جرم محسوب شده و در قانون برای آن مجازات هم در نظر گرفته شده است.